PromZ.be 04-2018

41 VAL-I-PAC en F ost P lus VAL-I-PAC en Fost Plus zijn de organisaties die in ons land instaan voor de inzameling, sortering en recyclage van verpakkingen die op de markt worden gebracht. De basis daarvan is een Europese richtlijn over het beheer en preventie van verpakkingsafval. Elk bedrijf dat een verpakt product op de markt brengt, is ‘verpak- kingsverantwoordelijke’ met de verplichting “...ervoor te zorgen dat 80% van de verpakking gerecycleerd wordt,” zoals Karel Gemmeke, business development director bij VAL-I-PAC, zegt. “Maar nergens staat dat er een fysieke terugnameplicht is. Wel dat je ervoor moet zorgen dat 80% gerecycleerd wordt. Dat is een moeilijk verhaal en daarom zijn eind jaren negentig VAL-I-PAC en Fost Plus opgericht. Zij nemen de recyclage over: VAL-I-PAC voor bedrijfsafval, Fost Plus voor de huishoudelijke afval. Alle verpakkingsverantwoordelijken moeten één keer per jaar aangifte doen van de totale hoeveelheid verpakking waar ze verantwoordelijk voor zijn.” Die informatie moet doorgegeven worden aan de interregionale verpakkings- commissie (IVC). De verplichting is er volgens Fatima Boudjaoui, public relations manager Fost Plus, als een bedrijf méér dan 300 kilo per jaar aan verpakking op de markt brengen. Voor de inzameling in het kader van VAL-I-PAC wordt er gewerkt met bedrijven op de vrije markt. In het kader van Fost Plus gebeurt dat met gemeenten (blauwe zak, glasbakken, papierinzameling). Zegt Fatima Boudjaoui: “Fost Plus neemt de terugname- en informa- tieplicht over. We sluiten daarvoor contracten met intercommunales en sorteercentra. Het gaat om PMD, glas en papier en karton.” Stel een bedrijf bestelt drie grote dozen T-shirts voor promotionele doeleinden bij een BAPP-lid. Hoe is dan het verloop van aangifte en verwerking? Als de distributeur de dozen importeert is hij de eerste eigenaar in België en als zodanig de verpakkingsverantwoordelijke. “Koop je die bij een Belgische textielbedrijf dan is de Belgische producent die ingepakt heeft, de verpakkingsverantwoordelijke,” aldus Karel Gemmeke. “Die dozen komen toe bij het bedrijf dat aangekocht heeft. Dat maakt ze open en haalt de T-shirts eruit. Die dozen komen in het bedrijf als secundaire verpakking en val- len onder VAL-I-PAC . Een T-shirt zit in een cellofaantje: dat komt in de afvalstroom van de huishoudens en valt onder Fost Plus.” Aan VAL-I-PAC en Fost Plus zijn kosten verbonden: een bijdrage en 19 euro per ton verpakking. Maar wie niet in orde is, loopt het risico op sancties die wettelijk vastgelegd zijn. “Dat gaat van een administratieve boete tot vervolging via het parket,” aldus Gem- meke. “De boete bedraagt 1000 euro per ton waarvoor je niet in orde bent.” RECUPEL Recupel organiseert in ons land de inzameling en verwerking van afgedankte elektro-apparaten en lampen. “Al wie een elektr(on)- isch apparaat op de Belgische markt brengt, is bij wet verplicht om ook de inzameling en de verwerking van de afgedankte toestellen op zich te nemen,” heet het op de site van Recupel. Jan Liebaut, communications manager van Recupel laat weten dat de bedrij- ven het aantal geproduceerde of ingevoerde apparaten moeten aangeven in het kader van een aanvaardingsplicht. Een onderne- ming kan daarvoor een individueel afvalbeheersplan maken en laten goedkeuren door de toezichthoudende overheden. Maar het makkelijkste en ook de meest courante manier is lid worden van Recupel die ervoor zorgt dat afgedankte elektro-apparaten op een duurzame en kostenefficiënte wijze ingezameld en verwerkt worden. Daar staat een bijdrage tegenover. “De exacte bijdragen die moeten betaald worden aan Recupel, hangen af van het pro- duct,” aldus Liebaut. “Aangezien de bedrijven de Recupel-bijdrage doorrekenen aan hun klanten (en daarna doorgeven aan Recupel), is dit vanuit financieel oogpunt een nuloperatie.” Ook hier doet men er veel aan om free riders te vermijden en voert men regelmatig controles uit. Jan Liebaut: “Indien er een bedrijf gevonden wordt dat nog niet is aangesloten, neemt Recupel hier contact mee op met de vraag om het nodige te doen. Indien hier geen gehoor aan wordt gegeven, stelt Recupel de bevoegde toe- zichthoudende overheid hiervan op de hoogte, die in tegenstel- ling tot Recupel wel over handhavingsmaatregelen beschikt om het nodige te doen.” Voor bedrijven die zich laattijdig aansluiten voorziet Recupel een retroactieve rechtzetting van 7 jaar.