Aantal consumentenacties met premiums daalt
Het aantal acties met premiums op de Belgische consumentenmarkt zit de laatste jaren in een dalende lijn. PromZ-vak turfde voor 2023 209 dergelijke acties. In 2022 waren er dat nog 228 en in 2021 285.
Acties met promotionele producten in de consumentenmarkt nemen de laatste jaren af. Voor 2023 telde PromZ-vak 209 acties. Dat is fors minder in 2018 toen we op 340 acties uitkwamen. 2018 was een topjaar, mede dankzij veel acties in het kader van het WK-voetbal waar de Rode Duivels aan deelnamen. Sindsdien is er een dalende lijn. Voetbal zorgde er in 2021 wel voor dat er een kleine stijging was, maar dat had te maken met het feit dat het EK-voetbal van 2020 (het coronajaar) naar 2021 was verplaatst. Een deel van de inhakende acties die voor 2020 gepland werden naar 2021 verschoven. In 2022 zakte het aantal acties weer en die trend is in 2023 voortgezet.
Er moet ook een kleine correctie in het absolute aantal aangebracht worden. Er zijn enkele adverteerders die één actie voerden maar niet tegelijkertijd in meerdere retailketens. Voorbeelden daarvan zijn het biermerk Jupiler (dat in het voorjaar een actie deed met een barbecue-set) en Spa Reine (met een glazenactie door het jaar heen). Is er dan sprake van één actie per merk of meerdere acties. Dat betekent dat het aantal acties zich rond de 200 moet situeren.
De daling heeft te maken met de inflatie die na de Russische invasie van Oekraïne in 2022 sterk gestegen is. Dat maakte dat de retailers en merkproducten meer prijsacties opzetten en daarmee in de folders ook flink uitpakten. Die trend heeft zich in 2023 voortgezet.
Wanneer?
Gaan we meer naar de details kijken, dan blijkt dat vorig jaar mei, juni en augustus de ‘sterkste’ maanden waren met respectievelijk 32, 26 en 22 acties. In vergelijking met andere waren er in de meimaand meer acties. Juni was daarentegen zwakker. Dat heeft vooral te maken met het feit dat er in 2023 geen groot voetbaltoernooi in die periode gehouden werd. Wat dat betreft zijn de vooruitzichten voor 2024 beter met het EK in Duitsland. Daarnaast hebben in de zomer de Olympische Spelen in Parijs plaats. Dat is ook een evenement waar acties aan gekoppeld kunnen worden. Zwakke maanden waren in 2023 de uitverkoopmaand januari (met slechts 8 acties) februari (12 acties), april (10 acties) en september (13 acties). Vooral ‘september’ is opvallend. Daar ging het aantal van 24 in 2022 naar 13 in 2023. Traditioneel is dat de maand waarin alles na de zomervakantie weer op volle toeren draait (wat men in België de rentrée noemt) en er ‘dus’ ook veel acties zijn. Wellicht is er een verschuiving geweest naar augustus. Vooral in de tweede helft van die maand waren adverteerders en retailers actief met acties.
Tabel 1: aantal acties met promotionele artikelen per maand
| 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
| Januari | 11 | 17 | 14 | 12 | 12 | 8 |
| Februari | 28 | 18 | 24 | 18 | 18 | 12 |
| Maart | 39 | 23 | 10 | 21 | 26 | 22 |
| April | 26 | 24 | 13 | 26 | 16 | 10 |
| Mei | 33 | 27 | 17 | 27 | 20 | 32 |
| Juni | 57* | 41 | 36** | 48*** | 27 | 26 |
| Juli | 18 | 21 | 25 | 16 | 21 | 17 |
| Augustus | 33 | 27 | 30 | 18 | 8 | 22 |
| September | 21 | 21 | 26 | 22 | 24 | 13 |
| Oktober | 29 | 26 | 26 | 29 | 24 | 16 |
| November | 27 | 32 | 23 | 25 | 15**** | 16 |
| December | 18 | 20 | 18 | 23 | 17 | 15 |
| Totaal | 340 | 297 | 262 | 285 | 228 | 209 |
*WK effect
** eigenlijk had dit een topmaand moeten zijn met het EK-voetbal. Maar door de coronacrisis is dat toernooi een jaar verschoven.
***EK effect
**** WK in Qatar: géén effect
Wie? Roularta
Roularta Media Group is opnieuw de adverteerder die de meeste acties met premiums ingezet heeft. De uitgever van magazines als Knack, Trends en Plus Magazine gebuikt vooral de eigen media om promotie te maken voor een abonnement op de vele titels die men in bezit heeft. Retailer Intermarché neemt de tweede plaats in voor Beiersdorf (Nivea, Hansaplast en Labello).
Waar? Kruidvat
De meeste acties zijn vorig jaar opnieuw doorgegaan bij Kruidvat. Die keten is wat dat betreft al jaren nummer één. In 2023 bleef het aantal acties er redelijk op peil: 49 tegen 51 in 2022. De sterkste stijgers in aantal acties zitten in de drankensector: Prik & Tik steeg van de zevende naar de tweede plaats in de top-tien. We turfden daar 35 acties met een premium. In 2022 kwamen we nog maar tot 11. Ook Belbev kende een stijging op de ranglijst (van 8 naar 6). Daar ging het aantal acties van 6 in 2022 naar 16 in 2023
Wat? Keukenartikelen
Ten slotte: wat konden de consumenten krijgen bij de aankoop van een product? Populair bij adverteerders om te geven waren keukenartikelen zoals pannensets, bakvormen, hapjesplanken, bakvormen, ovenschalen en BBQ-sets. We kwamen tot 19 dergelijke premiums. Bij retailers waren ook in 2023 spaaracties om klanten te behouden en om er te winnen, zeer populair. De consumenten konden zegeltjes sparen voor knuffels, Emoji-poppetjes, Nasa-bagage en ook veel keukenartikelen (11). Tel die elf bij de ‘individuele’ cadeaus op en je komt al aan 30 acties met keukenartikelen. Verder waren tassen, boodschappentassen en tote-bags blijvend interessant als premium.